Telefonda edilen hakaretler kapsamında oluşan suçu ve detaylarını incelemeden önce hakaret suçunun ne olduğuna bakalım. Kişilerin, özsaygısının değersizleştirilmesine ve kişilik haklarına yönelik olarak yapılan saldırılar hakaret olarak nitelendirilir. Halk arasında şeref kavramı olarak da bilinen, kişinin özsaygısına yapılan hakaretlerin elbette ki belli yaptırımları vardır. Buna ek olarak hakaret suçları da kendi içerisinde farklı kategorilerde incelenebilir.
Hakaret Suçu Neleri Kapsar?
Hakaret suçu birçok alt başlıktan meydana gelir. Örneğin, yapılan bu değersizleştirmenin hakaret olarak algılanması için illa ki kişinin yüzüne karşı bir söylem yapılması gerekmemektedir. Kişinin gıyabında veya yüz yüze olmadan telefonda, sosyal medyada yapılan bu tarz eylemler de yazılı ve sesli olması sonucunda hakaret suçu kapsamında değerlendirilir. Kişinin gıyabında yapılan hakaretlerin suç olarak sayılması için, söz konusu olan davranışları en az üç kişinin öğrenmesi yeterlidir.
Telefonda Hakaret Suçu Nedir?
Daha önce de belirttiğimiz gibi söz konusu olan hakaret suçunun birçok alt başlığı bulunmaktadır. Bunlardan biri de telefonda işlenen hakaret suçudur. Bir kişi, telefon aracılığı ile yazılı veya sözlü olarak size hakarette bulunabilir. Kişinin özsaygısını içeren manevi değerlerine yapılan bu olumsuz eylemler, hakaret olarak algılanmaktadır. Telefon aracılığı ile kişinin hakarete uğraması ve bununla birlikte tehdit edilmesiyle ilgili hususlar Türk Ceza Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Söz konusu olan tehditler Türk Ceza Kanunu’nun 106. Maddesi’nde detaylı olarak incelenmiştir. Türk Ceza Kanunu 125. Maddesi’nde yer alan bilgiler de kişiye yapılan hakaret suçunu içermektedir.
Telefonda Yapılan Hakaret Suçunun Detayları Nelerdir?
Öncesinde de bilgisini verdiğimiz gibi Türk Ceza Kanunu’nun 125. Maddesi bu suçun detaylarını barındırmaktadır. Türk Ceza Kanunu 125/2 Maddesi ise ileti olarak kabul edilen iletişim araçları ile işlenen hakaret suçlarını incelemektedir.
Bu kapsamda;
E-mail,
Telefon Konuşmaları,
Telefon Aracılığı ile Kısa Mesaj,
Whatsapp Aracılığı ile Atılan Mesajlar,
Whatsapp Gruplarında Paylaşılan Mesajlar,
Mektup,
Instagram, Facebook, Twitter vb. Sosyal Medya Hesapları içerisinde yapılan mesajlaşmalar yoluyla edilen hakaretler suç teşkil etmektedir.
Telefonda Hakaret Suçu İçin Avukat Gerekli midir?
Herhangi bir hakaret suçu gibi telefonda işlenen hakaret suçları için de bir avukatla çalışmak zorunlu değildir. Savunan veya karşı taraf olması fark etmeden kişi kendi haklarının bilincinde olarak bu süreci yürütebilir. Fakat bu tür suçlarda hürriyeti bağlayıcı ceza alma ihtimali yüksektir. Bu yüzden de kişinin bir savunma avukatı veya ceza avukatı ile birlikte çalışması, verilen vekalet sonucunda bu süreci birlikte yürütmesi tavsiye edilir.
Hakaret Suçu Davası Nasıl Açılır?
Kişinin özsaygısına yapılan olumsuz eylemlerin sonucu olarak açılacak hakaret davası Cumhuriyet Savcısı’nın onayı olmadan açılamaz. Cumhuriyet Savcısı bu aşamada bir soruşturma yürütecektir. Söz konusu olan soruşturma kapsamında toplanan delillerle birlikte gerçekleştirilen eylemin Cumhuriyet Savcısı tarafından gerçekten bir suç teşkil ettiği sonucuna varılması gerekmektedir. Bunun sonrasında Cumhuriyet Savcısı, bu deliller ile birlikte bir iddianame hazırlayacak ve hazırladığı iddianameyi mahkemeye göndererek söz konusu davayı açmış olacaktır.
Burada kişilerin dikkat etmesi gereken önemli bir husus yer almaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, hakaret davaları kişilerin kendi beyanlarını içeren bir anlatımı dilekçeye aktarması sonucunda resmi bir dosyaya aracılığı ile mahkeme tevzii bürosuna teslim edilerek açılamaz. Hakaret suçu kapsamında görülecek olan davalar Cumhuriyet Savcısı’nın onayı ile açılmaktadır.
Hakaret Suçu Davaları Hangi Mahkemede Görülür?
Diğer suçlarda olduğu gibi hakaret suçunda açılacak davalar da genel yetki kuralı kapsamında suçun işlendiği yer mahkemesine ait olmaktadır. Hakaret suçları kapsamında açılan davalar, Asliye Ceza Mahkemeleri’nde görülmektedir.
Hakaret Suçunun Yaptırımları Nelerdir?
Türk Ceza Kanunu’nun 125. Maddesi’nde yer alan 1. Fıkraya göre, hakaret suçu işleyen kişiye 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası verilmektedir. Söz konusu kararda yer alan adli para cezası veya hapis cezası seçimlik cezalardır.
Adli para cezasının alt sınırı, 19.12.2006 tarihinde yürürlüğe giren 5377 sayılı yasa öncesinde işlenen suçlarda Türk Ceza Kanunu’nun 52. Maddesi gereğince 5 gündür. Bu tarihten sonra işlenen suçlarda da Türk Ceza Kanunu’nun 61/9 Maddesi kapsamında 90 gün olarak belirlenmiştir.
Eğer mahkeme söz konusu ceza sonucunda hapis cezasını uygun görürse, bu hapis cezası para cezasına çevrilemez. Buna rağmen Türk Ceza Kanunu’nun 50. Maddesi’ndeki diğer seçenek yaptırımlarına çevrilmesi mümkündür.
Türk Ceza Kanunu’nda yer alan 125. Madde’nin 3. Fıkrası kapsamında, hakaret suçunun işlenmesi durumunda, faile verilecek hapis cezası 1 yıldan 2 yıla kadar olacak şekilde düzenlenmiştir.
Yazar : Anıl Can Soysüren