Özelleştirme Hukuku

Devletin ekonomiden çekilmesi olarak adlandırılan özelleştirme uygulamaları, ülkemizde de yaygın olarak uygulanmaktadır. Bu uygulamalardan dolayı çoğu zaman ilgili taraflar mahkemelik olmakta ve kamuoyu tarafından dikkatle takip edilmektedir. Özelleştirilen kurumlar, kamunun malı olduğu için tüm işlemlerin de özelleştirme hukuku kapsamında yapılması gerekmektedir.

Özelleştirme Hukuku Nedir?

Özelleştirme, devletin ekonomi üzerindeki etkisini azaltmak ve özel sektörün gücünü artırmak için yapılan işlemlere denmektedir. Halk arasında kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT), özel sektöre devredilmesi olarak da bilinen özelleştirme işlemi, kamu yararına yapılan bir faaliyettir.

Bu faaliyetlerle ilgili düzenlemenin yapıldığı hukuk dalına ise özelleştirme hukuku denmektedir.

Bu kapsamda yapılan yasalar, özelleştirme ile ilgili faaliyetlerin yürütülmesi; özelleştirme yüksek kurulu ve özelleştirme idaresi başkanlığına verilmiştir. Bu işten elde edilen gelirler ise özelleştirme fonuna aktarılmaktadır.

Özelleştirme Hukukunun Kapsamı Nedir?

Özelleştirme hukuku, özelleştirme yöntemlerini, uygulanacak ihale usullerini ve özelleştirecek kurumların değerlerinin nasıl tespit edileceği gibi konuları kapsamaktadır.

Kapsam bakımından teknik konuları içeren özelleştirme hukukuyla ilgili davalarda, özel ihtisas gerektiren avukatlarla yürütülebilmektedir. Bunun için de özelleştirme hukuku avukatı İstanbul başlıklı aramalarda, özelleştirme davalarında uzmanlaşmış kişiler seçilmelidir.

Özelleştirme İşlemi Nedir?

Kamunun rolünün milli ekonomi içerisinde, en aza indirilmesine veya tamamen kaldırılmasına özelleştirme işlemi denmektedir. Özelleştirme işlemleri, piyasaya piyasa güçlerinin hâkim hale gelmesi için, devletin ekonomik faaliyetlerdeki etkisini sınırlandırmak maksadı ile yapılmaktadır. 

Özelleştirmenin toplumsal amaçları şu şekilde sıralanmaktadır;

• Bütün kurum ve kurallarıyla, serbest piyasa ekonomisinin işlemesini sağlamak
• Kaynakların en elverişli şekilde dağılımını sağlamak
• Sermayenin tabana yayılmasını sağlamak
• Devletin gelirlerinin üretime yönlendirilmesi

Özelleştirmenin ekonomik amaçları şu şekilde sıralanmaktadır;

• Devleti KİT’lerin borç yüklerinden kurtarmak
• Devlete gelir sağlamak
• Vergiyi tabana yaymak
• Kamudaki iş gücü fazlalığını önlemek

Özelleştirmenin mali amaçları ise şu şekilde sıralanmaktadır;

• Toplumsal refahı optimize etmek
• Demokratikleşmenin hızlanmasına katkı sağlamak
• Yolsuzlukları önlemek

Özelleştirme işlemleri, devletin özelleştirme idaresi tarafından ve tek elden yürütülmektedir. 

Özelleştirme uygulamaları ise şu şekilde yapılmaktadır;

• Blok satış
• Uluslararası kurumsal arz
• Halka arz
• IMKB’de satış
• Yarım kalmış tesis satışı
• Tesis varlık satışı
• Bedelli devirler

Özelleştirme uygulamalarının hangi yöntemle yapılacağına da özelleştirme idaresi tarafından karar verilmektedir.

Özelleştirme Davaları Nelerdir?

Özelleştirme ile ilgili açılan davaların nerede ise tamamı iptal davalarıdır. Söz konusu davalar özel ihtisas gerektiren konular içerdiğinden, davacı olarak özelleştirme hukuku avukatı İstanbul aramalarında, avukatın bu davalarda uzmanlaşmış olmasına dikkat edilmelidir.

Özelleştirme Davaları ile Hangi Mahkeme İlgilenir?

Özelleştirme yüksek kurulu ve özelleştirme idaresi başkanlığı Ankara’da olduğu için, özelleştirme davaları 2005 yılına kadar Ankara idare mahkemelerinde yürütülmekteydi.

2005 yılında yürürlüğe giren kanunla, Danıştay özelleştirme davaları konusunda yetkili olan tek mahkeme hâline gelmiştir.

Özelleştirme Hukuku Avukatı Ne Yapar?

Özelleştirme hukuku avukatları, özelleştirme idaresi tarafından açılan ihale ve yapılan sözleşmelerin iptali konusunda hizmet vermektedir. Avukatlar bu konuda iptal davalarının açılması ve takibini yapmaktadır.

Özelleştirme hukuku avukatları ayrıca, özelleştirme idaresi başkanlığında da ihale dosyalarının ve sözleşmelerinin hazırlanması ve açılacak iptal davalarına karşı alınacak tutumların belirlenmesinde de görev yapmaktadırlar.

Özelleştirme Hukuku Hizmetleri

Özelleştirme hukuku kapsamında verilen hizmetler genellikle ihalelerin hazırlanması veya iptal davalarının hazırlanması şeklinde olmaktadır. 

Bu hizmetlerin bazıları şu şekilde sıralanmaktadır;

• Özelleştirme kapsamına alınmış olan kurumla ilgili yasal konuların hazırlanması ve sunulması
• Özelleştirilecek kurumun, özelleştirilme yöntemi konusunda hukuki destek sağlamak
• İhale aşamasında uygulanacak yasal adımlar hakkında yardımcı olmak
• İhalenin sonuçlanmasından sonra, yasal mevzuat gereği, ilgili yerlerden resmi izinlerin alınması
• Özelleştirme sonucunda meydana gelen sorunların çözümüne destek olmak
• Özelleştirme projelerinin denetimlerinin yapılması

Bunların yanı sıra, özelleştirilecek kurum yöneticilerine, süreç ile ilgili bilgi vermek ve hukuki danışmanlık yapmak da özelleştirme hukuku hizmetleri arasındadır.

Özelleştirme hukukunun yanı sıra dava takibi ve ceza hukuku sayfalarına göz atabilirsiniz.

 

Bu yazıyı okuyanlar bunları da okudu