Gemi adamları gemide çalışan hizmetli personele verilen isimdir. Kaptan, zabit, zabit yardımcısı, stajyer, yardımcı hizmet görevlilerinin tamamına gemi adamları denir. Gemide çalışan hizmetlinin sahip olduğu unvana yeterlilik adı verilir. Her geminin, kendi kapasitesine göre belirli sayıda personel çalıştırması zorunludur. Gemilerin kapasitesi hacmine, sınıfına ve bayrağına göre değişiklik gösterir.
Gemi Adamı Ne İş Yapar?
Günümüzde para kazanmanın yolları araştırılırken “Gemi Adamı Olmak” kavramı karşımıza çıkıyor.
Gemi adamı olabilmek için önce bir liman cüzdanına sahip olunması gerekmektedir. Liman cüzdanı için gemici, aşçı, kamarot ve yağcı gibi mesleklerin birinden eğitim almanız gereklidir. Ortalama 40 gün süren gemi adamı eğitiminden sonra liman cüzdanı alınabilir. Gemici olmak denildiğinde kaptan ve miço görevleri akla gelse de çalışmak isteyenler için birçok meslek alanı mevcuttur.
Gemi adamlarının haftalık çalışma süreleri vardır. Bu süre dolduğunda geri kalan günlerde izin kullanabilirler. Şehir hattında ve liman hizmetinde çalışan gemi adamı en fazla haftanın 6 günü çalışabilir.
Gemi Adamı Kıdem Tazminatı Hakkında…
854 sayılı Deniz İş Kanunu’nca emekli olan ya da işten ayrılan gemi adamı kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Gemi adamı gemide çalıştığı her 1 yıl için 30 günlük ödeneğini alır.
Deniz İş Kanunu’na Göre Kıdem Tazminatı İçin Çalışma Süresi Nedir?
Deniz İş Kanunu’na göre gemi adamının gemide çalışma süresi 1 yılın altında ise kıdem tazminatı alamaz. Deniz iş Kanunu’nun 20’nci maddesine bu konu için bakılabilir.
Gemi Adamı Maaşını İşverenden Alamıyorsa Hizmet Akdini Feshedebilir ve Kıdem Tazminatını Alabilir Mi?
Gemi adamı maaşını düzenli alamazsa ya da işveren tarafından hiç alamazsa tek taraflı hizmet akdini feshedebilir. Bu durum kıdem tazminatını almasına engel değildir.
Gemi Adamı Askerlik İçin İşini Bırakıp Kıdem Tazminatını Alabilir Mi?
Deniz İş Kanunu’na göre askerlik hizmeti için iş bırakmak kıdem tazminatını almaya engel bir durum değildir. Gemi adamı bulunduğu gemide 3 senedir çalışıyorsa ve askerlik için işi bırakmak isterse kıdem tazminatı alabilir.
Gemi Adamı Yaşlılık Ya Da Emeklilik İçin İşten Ayrılıp Kıdem Tazminatını Alabilir Mi?
Gemi adamı yaşlılık aylığı ve emeklilik için işten ayrılabilir ve kıdem tazminatı alabilir.
Toptan Ödeme Almak İçin Gemi Adamı İşten Ayrılırsa Yine De Kıdem Tazminatını Alabilir Mi?
Deniz İş Kanunu’na göre toptan ödeme almak için gemiden ayrılmak isteyen gemi adamı kıdem tazminatı alabilir.
Ölen Gemi Adamının Kıdem Tazminatı Verilir Mi? Verilirse de Kime Verilir?
Ölen gemi adamının kıdem tazminatı her miras sürecinde olduğu gibi mirasçılarına ödenir.
Daha Önce Kıdem Tazminatı Alan Gemi Adamı Aynı İşte Çalışmaya Devam Ettiğinde Tekrar Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?
Daha önce gemide çalışarak kıdem tazminatı olan gemi adamı işine devam etmesi durumunda daha önce çalıştığı süre için tekrar kıdem tazminatı alamaz.
Gemi Adamı Tutuklanırsa Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?
Gemi adamı çalışma süresi içinde tutuklanırsa kıdem tazminatını alamaz.
Gemi Adamı İş Sözleşmesi Hakkında…
Gemide çalışanların çalışma ilişkileri 854 sayılı Deniz İş Kanunu’na bağlı gelişmektedir. Gemi adamıyla 3 farklı sözleşme türü üzerinden iş birliği gerçekleştirilir. Bunlar sırasıyla süresiz sözleşme, belirli süreli sözleşme ve seyahat boyunca geçerliliği olan sefer sözleşmesidir.
Deniz İş Kanunu Kimlere Uygulanmaktadır?
Deniz İş Kanunu’na göre gemide çalışan tayfalar, zabit, zabit yardımcıları, stajyerler ve kaptan gemi adamı ismiyle anılır. Kanunlar tüm gemi adamlarına uygulanır. Deniz, akarsu ve göllerde Türk bayrağı taşıyan ve belirli bir sayı üstünde hizmet akdiyle çalışan gemi adamlarına uygulanır.
Gemi adamı yabancı bayraklı bir gemide çalışıyorsa ya da kanunda belirtilen sayının altında personeli olan bir gemide çalışıyorsa çalışma hak ve yükümlülükleri Borçlar Kanunu’na göre belirlenir.
Gemi Adamı Sözleşmesi Bitimi Hakkında…
Gemi adamı belirli bir süre için iş sözleşmesi yapmışsa sözleşme süre bitiminde kendiliğinden sona erer. Sözleşmenin bitim tarihi geminin limana ulaşmadığı bir tarihe denk geliyorsa gemi limana yanaşana kadar sözleşme devam edecektir.
Gemi Adamı Belirli Süreli İş Sözleşmesi Nedir?
Belirli süreli iş sözleşmesi gemide çalışan gemi adamı ile yapılabilen 3 tür sözleşmeden bir tanesidir. Deniz İş Kanunu’na göre herhangi bir objektif neden olmadan deniz adamı ile belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilir. Belirli süreli sözleşme bitiminde işveren hâlâ gemi adamıyla çalışmaya devam etmek istiyorsa sözleşme aynı süreyle kendiliğinden devam eder.
Gemi Adamı Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nedir?
Gemi adamı ile yapılan 3 tür sözleşmeden biri olan belirsiz süreli iş sözleşmesinde, herhangi bir neden olmadığı sürece işveren ve gemi adamı arasındaki iş birliği sona ermez.
Yazar : Anıl Can Soysüren
