Bir bebek sahibi olmak ne kadar bireysel bir karar gibi gözükse de toplumu ve toplumun da geleceğini ilgilendiren kolektif bir bilinçtir. Her insanın yaşamsal hukuk hakları anne karnında başlar.
İnsanoğlunun varlığı ve gelecek nesillerin oluşması üreme ile gerçekleşir. İnsanın üreme konusu hukuk alanında “üreme hakkı” başlığı altında yer alır. Bir insanın üremesi en temel insan haklarındandır ve bu hak her tarihte üzerine tartışılan bir konudur. Tartışmaların en temel konusu da hamileliğin sonlandırılması üzerine gerçekleşmektedir.
Türk Hukuku’nda hamileliğin sonlandırılması konusu 1923 senesinde yasaktı. 1925 yılından sonra bu yasaklı durumun belirli koşullarda esnemesi ile birlikte kürtaj yasaklı durumundan çıkmıştır. 1983 yılından sonra ise bu durum tamamen belirli bir süre içinde serbest bırakılmıştır. Gebeliğin ilk haftalarında anne isterse hamileliğine son verebilir. Bu hakka 1983 yılında 2827 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun ile zemin oluşturulmuştur.
Kaç haftaya kadar kürtaj yapılabilir?
1983 senesinde çıkarılan yasaya göre hiçbir sebep olmaksızın 10. gebelik haftasına kadar tamamen annenin isteği ile kürtaj (rahmin tahliye edilmesi) gerçekleştirilebilir. Bu operasyon anne hayatını riske atacak bir husus oluşturuyorsa uygulama gerçekleştirilmeyebilir.
Hangi durumlarda kürtaj gerçekleştirilmez?
1983 yılı itibariyle anne 10. haftaya kadar olan gebeliğini isterse kürtajla sonlandırabilir. Yasal süre olan 10 haftalık hamilelik süreci dolduğunda ise isteğe bağlı kürtaj talebi hiçbir doktor/sağlık kurumu tarafından kabul görmez.
Hamilelik bir evlilik birliği içinde meydana gelmişse kürtaj için babanın da onayı gereklidir. Babanın izni olmadan kürtaj gerçekleştirilemez.
Hamile olan kişi 18 yaşından küçük ise operasyon için ebeveyn izni gereklidir. Ebeveyn izni olmadan kürtaj gerçekleştirilemez.
Gebelik hangi durumlarda 10 haftayı geçtikten sonra sonlandırılabilir?
Bir suçun sonucu oluşan gebelikler için Türk Ceza Hukuku 20 haftalık gebeliğe kadar kürtaj izni vermektedir.
Yasa gereği 10. gebelik haftasını geçmiş ama annenin hayatını tehdit edecek ya da doğacak çocuğun gelecek nesiller için ağır mağduriyet yaratacağı hallerde kürtaj onayı resmi olarak verilmektedir. Bu durumların oluşmasından sonra gebeliğin son bulması için herhangi bir zaman sınırlaması yoktur.
Gebelik en erken ne zaman sonlandırılabilir?
Anne rahminde gebelik kesesinin görülmesinden sonra kürtaj yaptırılabilir. Anne rahminde kesenin görülmesi 6 haftalık gebelik süresine denk gelmektedir. Bu sürede yasal olarak kürtaj mümkündür.
Yasal kürtaj süresi nedir?
Yasal kürtaj süresi 10. gebelik haftasına kadardır.
Kürtaj kaç aydan sonra yasaktır?
Kürtaj özel şartlar oluşmadığı sürece 10 haftayı geçtiği taktirde yasal değildir. Tıbbi açıdan herhangi bir zorunluluk bulunmadığı ya da herhangi özel şart oluşmadığı halde 10 haftalığı geçen gebeliği bir uzmanın sonlandırması suçtur. Bu durum oluştuğunda uzman iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu duruma onay veren anne için ise bir yıla kadar hapis cezası verilir. Hapis cezası yerine adli para cezası da verilebilir. Bu durum için 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na bakılabilir.
Yazar : Anıl Can Soysüren
